THE FOURTH THESSALONIKI METROPOLITAN SUMMIT
“Making pathways to prosperity, solidity and cohesion for south-east Europe”
5-6 Σεπτεμβρίου 2024 Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης», Θεσσαλονίκη -Pt 3 -Pt 4
Χάρης Μαμουλάκης, βουλευτής, ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
Η περίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα είναι χαρακτηριστική για το πού πηγαίνει η χώρα, τόνισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑ Χάρης Μαμουλάκης, σχολιάζοντας περαιτέρω ότι τα λάθη του παρελθόντος επαναλαμβάνονται. Επεσήμανε ότι υπάρχει έλλειμμα διαφάνειας σε σχέση με το πού καταλήγουν οι πόροι από το ταμείο και ότι η κυβέρνηση απέρριψε αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να υπάρχει ένας μηχανισμός παρακολούθησης (monitoring) του ταμείου. Η κυβέρνηση δεν θέλει να έχει εικόνα και λόγο η αντιπολίτευση, είπε χαρακτηριστικά. Τόνισε ότι λόγω της κλιματικής κρίσης πρέπει να ευθυγραμμιστεί η δημόσια πολιτική στην Ελλάδα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, στόχοι που, όπως είπε, δεν έχουν ενσωματωθεί στην ελληνική έννομη τάξη. Τέλος, ο κ. Μαμουλάκης έδωσε έμφαση στην ανάγκη δίκαιης διανομής των δημόσιων πόρων, κάτι που έλλειψε την περίοδο της κρίσης, όπως είπε.
Πάρις Κουκουλόπουλος, βουλευτής, ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής
Οι συνθήκες για την ελληνική οικονομία μοιάζουν ιδανικές, σχολίασε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Πάρις Κουκουλόπουλος, ωστόσο, όπως είπε χαρακτηριστικά, «τα σύννεφα πυκνώνουν από παντού». Έφερε ως παράδειγμα το γεγονός ότι στην κορύφωση της καλύτερης χρηματοδοτικής περιόδου για τη χώρα η ανταγωνιστικότητα βυθίζεται, όπως είπε. Αμφισβήτησε ότι η χώρα μπορεί να πετυχαίνει πλεονάσματα εύκολα μετά το 2026 που κλείνει ο κύκλος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ και σχολίασε ότι μετά το 2032 η δαπάνη εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους θα διπλασιαστεί. Μίλησε, επίσης, για «ανισότητες που καλπάζουν» στην Ελλάδα, σχολιάζοντας πως «ό,τι δεν αγγίζει ο τουρισμός συρρικνώνεται και παρακμάζει». Σε επίπεδο στόχων, ο κ. Κουκουλόπουλος έδωσε έμφαση στην ανάγκη προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων, στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, σύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό και επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Τόνισε ότι στη χώρα μας υπάρχει υψηλό χρηματοδοτικό, ενεργειακό και μεταφορικό κόστος, ότι ο σιδηρόδρομος απουσιάζει τελείως από την προοπτική της χώρας και πως δεν υπάρχει ενεργειακή δημοκρατία. Όσον αφορά το τελευταίο, σχολίασε ότι η κυβέρνηση έχει περιορίσει τον ηλεκτρικό χώρο σε πέντε εταιρείες και ότι οι ΑΠΕ προϋποθέτουν αναβαθμισμένα δίκτυα, αποθήκευση ενέργειας και κοινωνική συναίνεση.
Θόδωρος Σκυλακάκης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Για την ανάγκη μεγαλύτερης συνδεσιμότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο μίλησε στο συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, ο οποίος εστίασε στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σύστημα ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι αυτό το καλοκαίρι καταγράφηκαν υψηλές τιμές στην ηλεκτρική ενέργεια παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξαν αυξήσεις στα ενεργειακά κόστη.
Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνοντας υπόψη την καταστροφή της ουκρανικής υποδομής η οποία μετέτρεψε τη χώρα σε εισαγωγέα από εξαγωγέα ενέργειας με ανάλογες συνέπειες στη διαμόρφωση της ζήτησης, απέδωσε το πρόβλημα κατά κύριο λόγο στη λειτουργία του συστήματος τιμολόγησης της Ε.Ε. και συγκεκριμένα στην έλλειψη συνδεσιμότητας στο σύστημα. «Δεν μπορεί να έχεις συστηματικά διαφορές των 500 ευρώ ανάμεσα σε γειτονικές χώρες της Ε.Ε. Το σύστημα δεν λειτουργεί με τρόπο που αρμόζει στον ευρωπαϊκό χώρο και ως αποτέλεσμα έχουμε μια στρεβλή αγορά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σκυλακάκης.
Ευρύτερα, επεσήμανε ότι η Ελλάδα εμφανίζεται εξαιρετικά ανταγωνιστική στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με μερίδιο των ΑΠΕ άνω του 60% στον ηλεκτρισμό, το οποίο «θα μεγαλώσει ουσιαστικά». Στο ίδιο πλαίσιο, ο υπουργός σημείωσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις 10 πρώτες χώρες παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις των ΑΠΕ.
Matthew Bryza, πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις,
ΗΠΑ, μέλος ΔΣ, Overgas
Τον προβληματισμό του για το γεγονός ότι το Αζερμπαϊτζάν φαίνεται πως δεν θα μπορέσει να πετύχει τον στόχο να διπλασιάσει το αέριο προς την Ε.Ε μέχρι το 2027 εξέφρασε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη ο Matthew Bryza, πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις και μέλος ΔΣ της Overgas.
«Ο λόγος είναι ότι δεν έχουν γίνει αρκετές επενδύσεις για να παραχθούν αυτές οι ποσότητες κι αυτό διότι η ΕΕ έχει εκπέμψει αντιφατικά μηνύματα: από τη μία θέλει το Αζερμπαϊτζάν να διπλασιάσει τις προμήθειες, από την άλλη διαμηνύει ότι θέλει να απεμπλακεί από το φυσικό αέριο (phase out) το συντομότερο δυνατόν», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Τα καλά νέα», συμπλήρωσε, «είναι ότι υπάρχει ο Κάθετος Διάδρομος, μια μεγάλη ευκαιρία για χώρες όπως η Ελλάδα να φέρουν LNG».
Σε κάθε περίπτωση, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει πετύχει πρόοδο στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας ενέργειας μακριά από τη Ρωσία, ανακαλώντας μάλιστα μνήμες από το παρελθόν: «Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, οι Ρώσοι προμηθευτές ή παράγοντες συνδεδεμένοι με Ρώσους προμηθευτές είχαν ειδικές σχέσεις με ιδιωτικές επιχειρήσεις και ΜΜΕ. Αυτό έχει τελειώσει. Τώρα έχει γίνει εξαιρετική δουλειά συνολικά από την ΕΕ να ενισχύσει τη διασυνδεσιμότητα της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου».
Boyana Achovski, γενική γραμματέας, Gas Infrastructure Europe
«Πρώτον, οι υποδομές αερίου αποτελούν στρατηγικό asset για όλη την Ένωση. Δεύτερον, η ΝΑ Ευρώπη αντιμετωπίζει συγκεκριμένες προκλήσεις και εμείς έχουμε τη λύση», είναι το μήνυμα που έστειλε μέσα από το συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη η γενική γραμματέας του Gas Infrastructure Europe Boyana Achovski.
«Οι αποθήκες αερίου μας μπορούν να αποθηκεύσουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Το κάνουν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα με χαμηλό κόστος, παρέχοντας έτσι την απαραίτητη ανθεκτικότητα για την υπέρβαση απρόβλεπτων περιστάσεων. Τα συστήματα μεταφοράς μας προσφέρουν πρόσβαση στην αγορά για εισαγωγές και εγχώριους παραγωγούς βιομεθανίου και υδρογόνου», σημείωσε μεταξύ άλλων η κ. Achovski.
Η ίδια παρέθεσε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία:
-Οι αποθήκες της ΕΕ μπορούν να καλύψουν το ένα τρίτο της ζήτησης φυσικού αερίου της ΕΕ.
-37 τερματικοί σταθμοί LNG εισήγαγαν το 40% της ζήτησης φυσικού αερίου της ΕΕ το 2023.
-260.000 km μεγάλων υπόγειων αγωγών επιτρέπουν την παροχή αερίου σε 100 εκατομμύρια νοικοκυριά και χιλιάδες εταιρείες.
Γιώργος Σάτλας, εκτελεστικός διευθυντής και μέλος ΔΣ, ICGB AD
«Βασικά έργα υποδομής, όπως ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου και ο Διάδρομος της Ανατολικής Μεσογείου, μετατρέπουν την περιοχή σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο, συνδέοντας διάφορες πηγές εφοδιασμού με τις ευρωπαϊκές αγορές», παρατήρησε ο εκτελεστικός διευθυντής και μέλος ΔΣ της ICGB AD Γιώργος Σάτλας, τονίζοντας ότι το ενεργειακό τοπίο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη εξελίσσεται γρήγορα και η περιοχή διαδραματίζει πλέον ζωτικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Αναφερόμενος στην πρωτοβουλία για τον Κάθετο Διάδρομο, η οποία στοχεύει στη δημιουργία μιας διαδρομής μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα μέσω της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας προς την Κεντρική Ευρώπη, επεσήμανε ότι ο αγωγός IGB αποτελεί κρίσιμο μέρος της διαδικασίας παρέχοντας μια νέα πύλη για εισαγωγές φυσικού αερίου στην περιοχή.
«Αν και οι πρόσφατες σταδιακές αναβαθμίσεις δυναμικότητας δεν ήταν επιτυχείς για λόγους αγοράς, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι εμπλεκόμενοι Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (TSOs) παραμένουν ενωμένοι στην προώθηση του Κάθετου Διαδρόμου, μια πρωτοβουλία με μεγάλες δυνατότητες για τη διαφοροποίηση των πηγών φυσικού αερίου και την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού για την περιοχή και την Ευρώπη συνολικά», σχολίασε ο κ. Σάτλας.
Maria Rita Galli, διευθύνουσα σύμβουλος, ΔΕΣΦΑ
«Η ηλεκτροδότηση και οι αυξημένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) είναι σημαντικές για την απεξάρτηση από τον άνθρακα, αλλά δεν μπορούν να είναι η μοναδική λύση για ένα σύστημα ανθεκτικότητας ενέργειας», σχολίασε η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Maria Rita Galli, τονίζοντας: «Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, σχεδόν το 40% της ημερήσιας ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ισορροπία μεταξύ αιολικής ενέργειας και φυσικού αερίου, με την υποδομή φυσικού αερίου να παρέχει εφεδρεία σε περιόδους χαμηλής παραγωγής ΑΠΕ. Η υψηλότερη διείσδυση ΑΠΕ αυξάνει την αστάθεια στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οδηγώντας σε εκτίναξη των τιμών όχι λόγω του κόστους του φυσικού αερίου αλλά λόγω της έλλειψης επαρκούς αποσπώμενης ηλεκτρικής ενέργειας».
Όπως είπε, «οι μπαταρίες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως την αιολική ενέργεια κατά τη διάρκεια εκτεταμένων περιόδων χαμηλής παραγωγής, αναγκάζοντας την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα όπως ο λιγνίτης». Επίσης, «η αυξημένη αστάθεια της ζήτησης καταπονεί το δίκτυο φυσικού αερίου, καθιστώντας αναγκαία τη διαθεσιμότητα LNG για την τροφοδοσία της αγοράς όταν χρειάζεται, κάτι που θα μπορούσε να έχει υψηλό κόστος».
Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Galli επεσήμανε ότι είναι «εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί πως όλα τα στοιχεία ενός ενεργειακού συστήματος αναπτύσσονται με συνεκτικό τρόπο, με ρεαλιστικό και εύλογο ρυθμό, υιοθετώντας μια τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση και διασφαλίζοντας το επίπεδο εφεδρείας που προστατεύει την αγορά από απρόβλεπτα γεγονότα».
Αθανάσιος Πασπαλιάρης, διευθυντής βιομηχανικών εγκαταστάσεων ΕΛ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης, HELLENiQ ENERGY
Στη δραστηριότητα της επιχείρησης στη Βόρεια Ελλάδα, με κατεύθυνση τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, αναφέρθηκε εκτενώς ο διευθυντής βιομηχανικών εγκαταστάσεων ΕΛ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης της HELLENiQ ENERGY Αθανάσιος Πασπαλιάρης. Όπως είπε, είναι εγκατεστημένο από το 2022 φωτοβολταϊκό στην Κοζάνη ισχύος 204MW και ήδη παράγει 350GWhr καθαρής ενέργειας που ισοδυναμεί με την κατανάλωση 75.000 νοικοκυριών.
Στις Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος, η εταιρεία σχεδιάζει το GreenHubNorth, επένδυση άνω του 1 δις€ που αποσκοπεί στην ενεργειακή αυτονομία των ΒΕΘ με πράσινη ηλεκτρική ενέργεια. «Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι ο ηλεκτρισμός είναι πολύ κρίσιμος για τη λειτουργία των εργοστασίων μας, ενώ οι καταναλώσεις είναι ίσως οι μεγαλύτερες στη χώρα», σχολίασε ο κ. Πασπαλιάρης, σημειώνοντας ότι το αρχικό σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων και Battery Storage System στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Η σύνδεση προβλέπεται να γίνει με καλώδιο από την περιοχή εγκατάστασης του πάρκου μέχρι τις Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις Θεσσαλονίκης.Το έργο θα καλύπτει την ενεργειακή επάρκεια των εγκαταστάσεων σε ηλεκτρισμό 34MW, ενώ η διασύνδεση με το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ θα εξακολουθεί να υφίσταται.
Άλλη πρωτοβουλία της Helleniq Energy αφορά το SAF ή Sustainable Aviation Fuel. «Ήδη από το καλοκαίρι του 2022 πρώτη η Helleniq Energy μέσω της θυγατρικής ΕΚΟ ανέλαβε την προμήθεια SAF στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο αεροδρόμιο Μακεδονία. Και η Aegean Air δεσμεύτηκε να χρησιμοποιεί SAF στις πτήσεις της που αναχωρούν από τη Θεσσαλονίκη, το οποίο επεκτάθηκε και στο αεροδρόμιο Αθηνών Ελευθέριος Βενιζέλος, σε συνεργασία με τη φινλανδική NESTE», σημείωσε ο κ. Πασπαλιάρης.
Χρήστος Σταϊκούρας, υπουργός Υποδομών και Μεταφορών
Η συνεισφορά του τομέα των μεταφορών και υποδομών στην οικονομική μεγέθυνση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κοινωνική συνοχή είναι καθοριστική, επεσήμανε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας. Αναφέρθηκε σε ορισμένα από τα σημαντικότερα έργα αρμοδιότητας του υπουργείου του στη Βόρεια Ελλάδα, όπως: α) Το Μετρό Θεσσαλονίκης, το οποίο, όπως είπε, σε 86 ημέρες θα παραδοθεί στους πολίτες, με 13 σύγχρονους σταθμούς και 18 συρμούς τελευταίας τεχνολογίας, ενώ η επέκταση προς την Καλαμαριά θα ολοκληρωθεί το β΄εξάμηνο του 2025, β) Την αναδιάρθρωση των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης, με ανάδειξη της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Ο υπουργός επίσης αναφέρθηκε στους προγραμματισμένους διαγωνισμούς για την προμήθεια νέων λεωφορείων για τον ΟΑΣΘ, ώστε η πόλη να έχει σε τρία χρόνια έναν καθαρό στόλο, όπως είπε. γ) Το fly-over, για το οποίο είπε ότι υπάρχει σήμερα μικρότερη δυσπιστία και ότι αναμένεται να παραδοθεί τον Μάιο του 2027, δ) Τα σιδηροδρομικά έργα. Ο υπουργός εστίασε στη σημασία της σιδηροδρομικής διασύνδεσης των λιμένων της Βόρειας Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες και την υπόλοιπη Ευρώπη. ε) Τα οδικά έργα, όπως οι διαδρομές Θεσσαλονίκη-Έδεσσα και Δράμα-Αμφίπολη, με εκτιμώμενη ολοκλήρωση τρία χρόνια από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης και στ) Τα κτηριακά έργα, όπως η ανέγερση νέων δικαστικών μεγάρων, σχολικών μονάδων κ.ά.
Στέφανος Αγιάσογλου, διευθύνων σύμβουλος, Ο.ΣΥ.
Σήμερα ανακοινώθηκε η ολοκλήρωση του έργου υποδομής φόρτισης των ηλεκτρικών λεωφορείων στην Αθήνα, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Ο.ΣΥ. Στέφανος Αγιάσογλου, προσθέτοντας ότι ετοιμάζονται και άλλα σχετικά έργα για τα επόμενα χρόνια. Τόνισε ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2025 ο στόλος των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας θα είναι κατά 80% καινούργιος και πράσινος. Παράλληλα με την αλλαγή του στόλου, αναπτύσσεται γύρω από αυτόν και γύρω από τις νέες υποδομές μια σειρά από βοηθητικές εργασίες (π.χ. συντήρηση), που προσφέρουν στην οικονομία, ανέφερε. Ενώ τόνισε ότι τα τελευταία 40 χρόνια η Ο.ΣΥ. έχει αποκτήσει σημαντική τεχνογνωσία, την οποία τώρα μπορεί να πουλά, γεγονός που θα καταστεί μια νέα πηγή εσόδων για τον οργανισμό.
Τάκης Θεοδωρικάκος, υπουργός Ανάπτυξης
«Στο Υπουργείο Ανάπτυξης εργαζόμαστε ώστε να παρουσιάσουμε τις επόμενες εβδομάδες το νέο βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο για τη χώρα», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος. Ανεφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην εκταμίευση χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την αναβάθμιση 20 βιομηχανικών πάρκων. Σημείωσε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να αναδείξει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας της Ελλάδας και ότι για μεγάλες και σοβαρές παραγωγικές επενδύσεις θα υπάρξει και περαιτέρω φοροαπαλλαγή από αυτήν που προβλέπεται. Φιλοδοξούμε η Ελλάδα να αποτελέσει πρότυπο για το European Green Deal, επεσήμανε ο υπουργός. Σημείωσε ότι υπάρχουν ακόμα προβλήματα που αφορούν την προσέλκυση επενδύσεων, ωστόσο η Ελλάδα είναι πλέον μια φιλοεπενδυτική χώρα, όπως είπε χαρακτηριστικά, και η κυβέρνηση προχωρά σε νέες μεταρρυθμίσεις σε αυτό το πλαίσιο, όπως η διαμόρφωση ενός αποκλειστικού φορέα υποδοχής επενδύσεων (Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων), για την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας. Τέλος, ο κ. Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε στο ζήτημα της ακρίβειας, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι η νομοθεσία που εισήγαγε η κυβέρνηση για τον έλεγχο των τιμών είναι η πιο αυστηρή στον κόσμο.
Νίκος Παπαθανάσης, αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
To β΄ τρίμηνο του 2024 η Ελλάδα ήταν η 1η χώρα σε ανάπτυξη στην Ευρωζώνη και η 2η στην ΕΕ, επεσήμανε από το βήμα του Economist ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης. Περαιτέρω, έδωσε έμφαση στις διαδικασίες ελέγχου της αγοράς για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, σχολιάζοντας ότι καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν ρυθμίζει ποσοστά κέρδους και δεν έχει επιβάλει τόσα πρόστιμα. Ανέφερε ότι 500.000 Έλληνες έχουν βρει δουλειά από το 2019 έως σήμερα και συνέδεσε την προσέλκυση ξένων επενδύσεων με την αντιμετώπιση του brain drain. Ο κ. Παπαθανάσης τόνισε πως η Ελλάδα έχει το 2024 το μεγαλύτερο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων των τελευταίων 14 χρόνων, ύψους 12,2 δις, ότι θα είναι η πρώτη σε κατά κεφαλήν εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και μέσα στις τρεις πρώτες στην υλοποίηση οροσήμων καθώς και στις τρεις πρώτες σε απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ 2021-27. Τέλος, μίλησε για στρατηγική ανάπτυξης με 4 πυλώνες: πράσινη μετάβαση, ψηφιακή μετάβαση, κατάρτιση-upskilling και ανταγωνιστικότητα-στήριξη των επιχειρήσεων.
Παναγιώτης Μούργος, διευθύνων σύμβουλος, TEXAN Environmental Management
Το βλέπουμε στα νούμερα αλλά το βιώνουμε και εμείς καθημερινά, ότι η Ελλάδα είναι πλέον ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, είπε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της TEXAN Environmental Management Παναγιώτης Μούργος. Αναφέρθηκε στη σημασία της κυκλικής οικονομίας και τόνισε τη συνεισφορά της στη δημιουργία νέου ΑΕΠ και νέων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Ο κ. Μούργος έδωσε επίσης έμφαση στη σημασία της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και στις έννοιες της κοινωνικής συνοχής και κοινωνικής ευημερίας.
Αλέξιος Παΐζης, αναπλ. διευθύνων σύμβουλος, ΔΕΗ
Έμφαση σε τρεις παραμέτρους, τη διαδρομή της ενεργειακής μετάβασης, τον αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης και τον ρόλο των νέων μονάδων παραγωγής ενέργειας έδωσε ο Αλέξιος Παΐζης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ. Τόνισε ότι υπάρχουν δύο κύριες κατευθύνσεις, η απανθρακοποίηση και η ενεργειακή ασφάλεια. Εξήγησε ότι το μείγμα παραγωγής ενέργειας της ΔΕΗ περιλαμβάνει τώρα 40% ΑΠΕ (από 5% το 2010), 30% φυσικό αέριο (από 10%) και λιγότερο από 10% λιγνίτη (από 45%). Αναφέρθηκε επίσης στις υδροηλεκτρικές μονάδες και τις συνέπειες σε αυτές από την κλιματική αλλαγή (βλ. ξηρασία). Οι απώλειες από την ξηρασία σε υδροηλεκτρική παραγωγή το 2023-24, σε σχέση με την τελευταία 15ετία, υπολογίζονται σε 1 τεραβατώρα, ενώ η χρονιά 2023-24 ήταν η χειρότερη της τελευταίας 25ετίας για τα υδροηλεκτρικά, είπε. Τέλος, ο κ. Παΐζης αναφέρθηκε στις προοπτικές των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων και των μονάδων φυσικού αερίου, σημειώνοντας ότι οι πρώτες δεν είναι πλέον συμβατές με το σύστημα και έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους.
Victor Parlicov, υπουργός Ενέργειας της Μολδαβίας
Αν μιλήσουμε από την οπτική της ενέργειας, ο «Κάθετος Διάδρομος» της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται στην καρδιά της συνεργασίας μας, σημείωσε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Ενέργειας της Μολδαβίας Victor Parlicov αναφερόμενος στις σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ Ελλάδας και Μολδαβίας. Εξαίροντας τη σημασία του «Κάθετου Διαδρόμου» για τη χώρα του, είπε πως επέτρεψε στη Μολδαβία να μεταβεί από 100% εξάρτηση από το ρωσικό αέριο, σε 0% εξάρτηση. Αν μπορούμε να συγκρίνουμε τις τιμές που είχαμε με την Gazprom –όταν δεν είχαμε επιλογή– με αυτές που έχουμε τώρα, μπορούμε να αγοράζουμε φυσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά εξοικονομώντας 60 εκατ. ευρώ, πρόσθεσε ο κ. Parlicov. Ωστόσο, αναφέρθηκε στο ύψος των τιμών που παραμένουν ακόμα υψηλές, όπως είπε, αλλά και στις προοπτικές που έχει ο Διάδρομος ώστε να γίνει ακόμα πιο ελκυστικός από όσο ήδη είναι, προσφέροντας πολύτιμη βοήθεια και σε άλλες χώρες.
Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, διευθύνων σύμβουλος, Οργανισμός Λιμένος Αλεξανδρούπολης
Στην ταχεία ανάπτυξη της Αλεξανδρούπολης αλλά και στο διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον που προσελκύει αναφέρθηκε ο Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου, διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης. «Αναγνωρίζεται πλέον ο ιστορικός της ρόλος», είπε, σημειώνοντας ότι με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, η πόλη καλείται να επιτελέσει έναν πολύ σύνθετο ρόλο συμβάλλοντας στην ενεργειακή ευστάθεια και στο ήρεμο κλίμα συνεργασίας στη ΝΑ Ευρώπη. Ο κ. Χατζηκωνσταντίνου εστίασε ακόμα και στις άλλες υποδομές που διαθέτει η Αλεξανδρούπολη, τονίζοντας ότι με τις συνδυασμένες μεταφορές «έχουμε καταφέρει να τροφοδοτούμε με συρμούς, με διάφορα υλικά, όλη την Ευρώπη». Σημείωσε με έμφαση τις τεράστιες δυνατότητες για ανάπτυξη και εργασία που προσφέρει το λιμάνι της πόλης, ενώ αναφερόμενος στον Διάδρομο, εκτίμησε ότι η συμβολή του στο μέλλον δεν θα περιοριστεί στο πεδίο της ενέργειας, αλλά θα επεκταθεί παίζοντας προξάρχοντα ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, μετά τη λήξη του πολέμου.
Παναγιώτης Κετικίδης, πρόεδρος ΔΣ, Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας
«Η επένδυση στην τεχνολογία δεν είναι μόνο να παραμένεις ενημερωμένος. Είναι να παραμένεις ανταγωνιστικός», τόνισε ο πρόεδρος ΔΣ της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Παναγιώτης Κετικίδης. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε: «Η τεχνολογία αυξάνει την αποτελεσματικότητα, ενισχύει την εμπειρία των πελατών, βελτιώνει την ανάλυση δεδομένων και διασφαλίζει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα. Προστατεύει τις επιχειρήσεις στο μέλλον, βοηθώντας τις να παραμείνουν μπροστά από τον ανταγωνισμό και ενισχύοντας την καινοτομία. Επιπλέον, μειώνει το μακροπρόθεσμο κόστος, ενισχύει την ασφάλεια και επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν γρήγορα στις αλλαγές της αγοράς. Εν ολίγοις, η τεχνολογία είναι απαραίτητη για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης», είπε ο κ. Κετικίδης.
Ωστόσο, συμπλήρωσε, η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί: «Η καινοτομία και η συνεργασία, ειδικά μέσω της ανοιχτής καινοτομίας, είναι εξίσου ζωτικής σημασίας. Στον σημερινό κόσμο που αλλάζει ταχέως, καμία εταιρεία δεν έχει την πολυτέλεια να λειτουργεί μεμονωμένα. Ανοιχτή καινοτομία σημαίνει να κοιτάξεις πέρα από τα όρια του οργανισμού σου σε ιδέες, τεχνολογίες και λύσεις πηγής. Η συνεργασία με πανεπιστήμια, startups, ακόμη και ανταγωνιστές επιταχύνει την καινοτομία και φέρνει νέες δυνατότητες στην επιχείρησή σου».
Νίκος Παππάς, βουλευτής και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας, ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
Σε τρεις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας εστίασε την ομιλία του ο βουλευτής και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Νίκος Παππάς: α) δημογραφικό, β) περιβάλλον (κλιματική κρίση) και γ) παραγωγικό μοντέλο. Όσον αφορά το δημογραφικό ζήτημα, τόνισε ότι η Ελλάδα γερνά γρήγορα, πέρα από το ότι πολλοί νέοι έχουν φύγει στο εξωτερικό. Ανέφερε ως αιτίες την άνιση κατανομή του πλούτου, τις στρεβλώσεις στη φορολογική πολιτική, το υψηλό κόστος στέγης και διαβίωσης κ.ά. και επεσήμανε ότι για αυτά υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Όσον αφορά την κλιματική κρίση, είπε ότι δεν αφορά υποθέσεις αλλά επιστημονικά δεδομένα. Αναφέρθηκε στην περίπτωση του Παγασητικού, μίλησε για αδράνεια και ευθύνες κυβέρνησης και τοπικής αυτοδιοίκησης και σχολίασε ότι η Θεσσαλία έχει υποστεί τρεις καταστροφές μέσα σε τρία χρόνια και παρ’ όλα αυτά δεν έχει ολοκληρωθεί ούτε ένα αντιπλημμυρικό έργο. Όσον αφορά το παραγωγικό μοντέλο, ο κ. Παππάς είπε ότι δεν αρκεί να υπάρχει προσέλκυση επενδύσεων, αλλά πρέπει το προϊόν κάθε επένδυσης να διαχέεται μέσα στην κοινωνία και αυτό προϋποθέτει δημόσια, κρατική παρέμβαση. Τέλος, έδωσε έμφαση στην ανάγκη μιας συνεκτικής αναπτυξιακής στρατηγικής.
Τζέφρι Πάιατ, υφυπουργός Ενεργειακών Πόρων, Υπουργείο Εξωτερικών, ΗΠΑ
«Το 70% των αμερικανικών εξαγωγών LNG μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας κατέληξε στην Ευρώπη, η οποία έχει δεσμευτεί για την πλήρη αποσύνδεση από το ρωσικό αέριο μέχρι το 2027», επεσήμανε στο συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη ο υφυπουργός Ενεργειακών Πόρων των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος συνεχάρη την ΕΕ για την πρόοδο την οποία έχει σημειώσει στην εξάλειψη της εξάρτησης από τα ρωσικά αποθέματα ενέργειας. Ο κ. Πάιατ έδωσε τα εύσημα για τη συμβολή της Ελλάδας στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με τον σταθμό Αλεξανδρούπολης και τον Κάθετο Διάδρομο. Επιπλέον, εξέφρασε την ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ στα project ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ανατολικής Μεσογείου.
Μάκης Βορίδης, υπουργός Επικρατείας
Η ενεργειακή αυτονομία είναι απολύτως συνδεδεμένη με την ενεργειακή ασφάλεια επεσήμανε ως διαπίστωση, μετά τα γεωπολιτικά γεγονότα των τελευταίων ετών, ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης. Επιπλέον, ανέδειξε την περιβαλλοντική προτεραιότητα στη χάραξη ενεργειακής πολιτικής, τονίζοντας ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε εγκαίρως για την ανάγκη να υιοθετηθεί η πράσινη ατζέντα.
O κ. Βορίδης αναφέρθηκε σε τρεις βασικές υποδομές υπό το πρίσμα ότι διαμορφώνουν νέα δεδομένα στον ενεργειακό χάρτη: α) πλωτός σταθμός υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη – επένδυση 380 εκατ. ευρώ β) διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) – επένδυση 240 εκατ. ευρώ γ) διαδριατικός αγωγός φυσικού αερίου (TAP) – επένδυση 3,9 δισ. ευρώ με ελληνική συμμετοχή 1,5 δισ. ευρώ.
«Οι υποδομές αυτές», σχολίασε ο κ. Βορίδης, «μαζί με τον σιδηρόδρομο και τους δρόμους, διαμορφώνουν μια νέα ενεργειακή πραγματικότητα και διασφαλίζουν την ενεργειακή αυτονομία δίνοντας τη δυνατότητα στις χώρες της περιοχής να κάνουν ελεύθερες επιλογές για το μέλλον τους, συντελώντας τελικά στην ελευθερία και τη δημοκρατία».
Αλεξάνδρα Σδούκου, υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
«Διατηρούμε τις υψηλές προσδοκίες μας για ένα πράσινο ενεργειακό σύστημα αλλά με μια πιο πρακτική και οικονομικά αποδοτική προσέγγιση μέσω της χρήσης ώριμων τεχνολογιών», τόνισε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, αναφερόμενη στην ενεργειακή στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, μίλησε για στόχο μείωσης του κόστους κατά 30% μέχρι το 2030 χωρίς αυτό να λειτουργήσει σε βάρος της πράσινης μετάβασης. Μεταξύ άλλων, επεσήμανε τον ρόλο των συστημάτων αποθήκευσης αλλά και του υδρογόνου. Η ίδια σχολίασε ότι «μερικές φορές η Ευρώπη έχει τόσους κανόνες και γραφειοκρατία, ώστε καθιστά την πράσινη μετάβαση πιο ακριβή». Αναφέρθηκε επίσης στα αντανακλαστικά της Κίνας αλλά και των ΗΠΑ, χωρών οι οποίες αντιλήφθηκαν νωρίς την πράσινη μετάβαση ως ευκαιρία για τη δημιουργία νέων βιομηχανιών και για εξαγωγές προϊόντων.
Δημήτρης Παπαστεργίου, υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης
«Η τεχνητή νοημοσύνη θέλει ταλέντο –δηλαδή ανθρώπους– δεδομένα και υποδομές, και η Ελλάδα βρίσκεται σε πάρα πολύ καλό επίπεδο», σχολίασε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο οποίος ανέδειξε ως στόχο της κυβέρνησης «να φέρουμε όλο το κράτος στο κινητό του πολίτη, διακινώντας πια δεδομένα και όχι πιστοποιητικά».
Ο ίδιος σημείωσε ότι η Ελλάδα αποκτά το δικό της σμήνος μικροδορυφόρων για τομείς όπως η πολιτική προστασία, ο αστικός σχεδιασμός και η πολεοδόμηση. Επεσήμανε επίσης ως επόμενο βήμα την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων στα πεδία της υγείας και της δικαιοσύνης, όπου αναγνώρισε ότι συγκεντρώνονται τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής διοίκησης. Αναφορικά με τις δεξιότητες τις οποίες θα πρέπει να αποκτήσει το ελληνικό σύστημα προκειμένου να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής, σημείωσε ότι η κατάρτιση δεν είναι ευθύνη μόνο της πολιτείας αλλά και του ιδιωτικού τομέα.
Ιάσονας Αντωνόπουλος, επικεφαλής, Vodafone business products, δ/νων σύμβουλος, Vodafone Innovus
«Οι εταιρείες θα πρέπει να έχουν λόγο στον σχεδιασμό της κυβέρνησης και όχι να είναι απλώς αποδέκτες του», τόνισε ο επικεφαλής της Vodafone business products και διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Innovus Ιάσονας Αντωνόπουλος. Μίλησε επίσης για την ανάγκη να θεσπιστούν αποτελεσματικά ρυθμιστικά πλαίσια, τα οποία θα διασφαλίζουν –για παράδειγμα– ένα πιο ευέλικτο μοντέλο εργασίας κατάλληλο για τον ψηφιακό κόσμο και τους ψηφιακούς νομάδες, γεγονός που θα βοηθήσει, όπως είπε, και στο brain gain.
Αναφερόμενος στη δραστηριότητα της εταιρείας, ο κ. Αντωνόπουλος αναφέρθηκε στην ανάπτυξη τεχνολογικών κόμβων στη Θεσσαλονίκη και στο Ηράκλειο, σε επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια για υποδομές τηλεπικοινωνιών, σε projects που έχουν συνεισφέρει στον ελληνικό δημόσιο τομέα και στην κουλτούρα συνεργασιών που διέπει τη λειτουργία της.
Παύλος Κιτσανέλης, διευθυντής δημοσίου τομέα, Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας
Στοιχεία που καταδεικνύουν διπλασιασμό της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στο εργασιακό περιβάλλον επικαλέστηκε ο διευθυντής δημοσίου τομέα της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας Παύλος Κιτσανέλης, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι οι χρήστες είναι «πιο έτοιμοι από ποτέ» να υιοθετήσουν αντίστοιχα εργαλεία. Στο πλαίσιο αυτό, ενθάρρυνε τους οργανισμούς να επενδύσουν μαζικά προς αυτήν την κατεύθυνση για να ενισχύσουν τις δυνατότητες μέσα από ένα ασφαλές περιβάλλον. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε σε εκπαιδευτικό project που αφορούσε 1.000 πολίτες από διάφορα επαγγέλματα και που συμπεριέλαβε και ηλικίες άνω των 45 ετών, τονίζοντας ότι ήταν και εκείνοι οι οποίοι επωφελήθηκαν περισσότερο από το πρόγραμμα.
Νίκος Ευθυμιάδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Thess INTEC
«Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμη η απαραίτητη σχέση μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων. Δεν υπάρχουν επίσης εθνικές στρατηγικές και στοχοθεσίες από την ελληνική πολιτεία και αξιοποιείται επαρκώς το πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, με αποτέλεσμα να μην κρατάμε και τους νέους που εύκολα φεύγουν και δύσκολα επιστρέφουν», σχολίασε ο Νίκος Ευθυμιάδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, της Thess INTEC.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι η Ελλάδα καταβάλλει το 1,5% του ΑΕΠ στην έρευνα και την καινοτομία, τη στιγμή που το αντίστοιχο νούμερο είναι διπλάσιο στην Ευρώπη και πενταπλάσιο στο Ισραήλ. Μίλησε δε για την ανάγκη η χώρα να εξειδικευτεί σε συγκεκριμένους τομείς βάζοντας αντίστοιχες συγκεκριμένες προτεραιότητες. Αναγνώρισε πάντως ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα στη χώρα, «παρότι θα μπορούσαν να είναι ακόμη πιο θαρραλέα».
Κώστας Αξαρλόγλου, πρύτανης και καθηγητής Διεθνών Επιχειρηματικών Σχέσεων και Στρατηγικής,
Alba Graduate Business School, The American College of Greece
«Η τεχνολογία βασίζεται στις υποδομές και το ταλέντο. Απαιτεί όμως βαθιά εξειδίκευση και επανακατάρτιση», σχολίασε από το βήμα του Economist στη Θεσσαλονίκη ο πρύτανης και καθηγητής Διεθνών Επιχειρηματικών Σχέσεων και Στρατηγικής του Alba Graduate Business School, The American College of Greece Κώστας Αξαρλόγλου, ο οποίος παρατήρησε ότι το κοινό τεχνολογικό όραμα στη χώρα υπάρχει και πως θα πρέπει να μετουσιωθεί σε συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, μίλησε για τη σημασία το ανθρώπινο δυναμικό να εφοδιαστεί με οριζόντιες δεξιότητες που θα του προσφέρουν δυνατότητες δια βίου μάθησης. Ο ίδιος έκανε λόγο για ένα σύστημα κατάρτισης, το οποίο δεν θα αποτελεί μονοπώλιο των πανεπιστημίων, αλλά θα είναι το αποτέλεσμα της ένωσης δυνάμεων όλων των εμπλεκομένων.
