13ο Athens Energy Summit: «Κλειδί» το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις νέες επενδύσεις στην ενέργεια – Τα εμπόδια, οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες στον δρόμο της ενεργειακής μετάβασης – Στο κάδρο το υδρογόνο και η πυρηνική ενέργεια

«Κλειδί» το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις νέες επενδύσεις στην ενέργεια

Αθήνα, 05 Ιουλίου 2024 – Οι προκλήσεις, τα προβλήματα και οι ευκαιρίες του ενεργειακού τομέα βρέθηκαν στο επίκεντρο του 13ου Athens Energy Summit, που πραγματοποιείται στις 4 και 5 Ιουλίου στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία.

Όπως είπε ο Γιάννης Παπαδόπουλος, πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΠΑ και Senior Partner της EOS Capital Partners, βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σταυροδρόμι, στο οποίο αναδεικνύεται η ανάγκη για ενεργειακή μετάβαση. «Η ασφάλεια και η επάρκεια αποτελούν τα δύο βασικά ζητούμενα αυτής της μετάβασης» τόνισε ο κ. Παπαδόπουλος. Υπογράμμισε ότι το φυσικό αέριο αποτελεί το ενεργειακό μέσο μετάβασης τουλάχιστον μέχρι το 2040 και στο πλαίσιο αυτό υλοποιούνται επενδύσεις για την ασφαλή μετάβαση. Ο κ. Παπαδόπουλος αναφέρθηκε στη μονάδα συνδυασμένου κύκλου στην Αλεξανδρούπολη, ένα σημαντικό έργο, που συνδυάζεται με τη Μονάδα Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (FSRU).

Η Ελλάδα θα διοχετεύει το αέριο στις χώρες της Βαλκανικής, αναπτύσσοντας εξαγωγική δραστηριότητα, την οποία θα ενισχύσουν τα έργα των κάθετων αξόνων. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, σε μία περίοδο που οι σχέσεις με την Ρωσία βρίσκονται σε οριακό σημείο, η επένδυση αυτή σε ένα πολύ στρατηγικό σημείο, όπως η Αλεξανδρούπολη, μπορεί να βοηθήσει στην απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Ο πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΠΑ συμπλήρωσε πως η εταιρεία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις πράσινες επενδύσεις και μέσα στο 2024 θα λειτουργήσουν κάποια έργα, που θα ενισχύουν τον ρόλο της στην πράσινη μετάβαση.  

“Επενδύουμε στην Ελλάδα και είμαστε εδώ για να μείνουμε» υπογράμμισε ο Κωστής Ρόκας, διευθύνων σύμβουλος CVC, λέγοντας πως η εταιρεία ενδιαφέρεται για επενδύσεις σε τομείς που η Ελλάδα διαθέτει πολλά πλεονεκτήματα. Στη συζήτηση που συντόνισε ο δημοσιογράφος του τηλεοπτικού σταθμού ANT1, Νίκος Ρογκάκος, ο κ. Ρόκας αναφέρθηκε στην επένδυση στη ΔΕΗ, κάνοντας λόγο για μια εταιρεία με πολύ ισχυρή διοίκηση και μεγάλες προοπτικές, που αποτελεί πλέον τον κορυφαίο παίκτη του ενεργειακού κλάδου στα Βαλκάνια.

Πριν από λίγες ημέρες, όπως είπε, η ΔΕΗ ανακοίνωσε τον στόχο της για επαναλαμβανόμενο EBITDA €1,8δισ. φέτος, ενδεικτικό των ισχυρών οικονομικών της αποτελεσμάτων. Παράλληλα, η ΔΕΗ κάνει σημαντικά βήματα προς την πράσινη ενέργεια, επενδύοντας στις ΑΠΕ και τους υδάτινους πόρους, εστιάζοντας σε θέματα βιωσιμότητας και σημειώνοντας πρόοδο και στα κριτήρια ESG.

Στην ανάγκη να γίνουν προσεκτικά και συνάμα γρήγορα βήματα εστίασε ο Αριστοτέλης Χαντάβας, διευθύνων σύμβουλος της Principia και πρόεδρος της SolarPower Europe, εξηγώντας ότι όσο εύκολο είναι να προσελκύσεις επενδύσεις, το ίδιο εύκολο είναι να δημιουργηθεί επενδυτική ανασφάλεια. «Αυτό που χρειάζεται και πρέπει να προσέξουμε είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο. Μπορούν να γίνουν βελτιώσεις» σημείωσε ο κ. Χαντάβας.

Υποστήριξε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έδειξε ότι πρέπει να προχωρήσουμε ακόμα πιο γρήγορα στην ενεργειακή μετάβαση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αποθήκευση. «Η αγορά της αποθήκευσης διαμορφώνεται σήμερα κι έχουμε μια χρυσή ευκαιρία να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις τους επόμενους μήνες. Να φτιάξουμε το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο και να δημιουργήσουμε συνθήκες ανταγωνισμού, ώστε να προσελκύσουμε επενδύσεις από σοβαρές εταιρείες να επενδύσουν» επεσήμανε ο κ. Χαντάβας, χαρακτηρίζοντας αναγκαίες και τις παρεμβάσεις στο δίκτυο.

Στη δική του τοποθέτηση ο Ευάγγελος Κουράκης, εταίρος, επικεφαλής του τομέα ενέργειας και υποδομών της Koutalidis Law Firm, τόνισε πως είναι σαφές ότι είμαστε σε μία περίοδο αναταραχής, τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Κίνα, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση του κόστους μιας επένδυσης, ενώ ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. «Αυτή η αναταραχή όμως γεννά και τεράστιες ευκαιρίες. Πολλές επενδύσεις έχουν γεωπολιτική σημασία κι αντιμετωπίζοντας ως μέσα ανεξαρτησίας και ασφάλειας της χώρας. Κάποια από τα έργα που μπορούν να διασφαλίσουν την ενεργειακή μας αυτάρκεια αντιμετωπίζονται όπως τα Rafale» εξήγησε ο κ. Κουράκης. Παράλληλα, η αναταραχή δημιουργεί την αίσθηση του επείγοντος της ενεργειακής μετάβασης, παρέχοντας μεγαλύτερη στήριξη σε σημαντικές επενδύσεις.

Ο κ. Κουράκης αναφέρθηκε στις προκλήσεις των έργων στον τομέα της ενέργειας, όπως ο  κορεσμός του δικτύου, οι περιορισμένες διασυνδέσεις, τα προβλήματα στην αδειοδότηση των επενδύσεων και το θεσμικό πλαίσιο. «Χρειάζεται ένα επενδυτικό πλαίσιο με σταθερότητα, προβλεψιμότητα και διαφάνεια» τόνισε χαρακτηριστικά, εκτιμώντας ότι έχει έρθει η στιγμή  να σκεφτούμε και για το δίκτυο ένα μοντέλο παραχωρήσεων, ανάλογο με αυτό που υπάρχει στους αυτοκινητοδρόμους.

Ο Roman Matkiwsky, director Energy & Infrastructure, Black Sea Trade & Development Bank, παρουσίασε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στις χώρες της ευρύτερης περιοχής στον τομέα της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, επισημαίνοντας ότι χρειάζεται περισσότερος συντονισμός. Τόνισε ότι η ΕΕ θέλει να πετύχει μια ισορροπία, τη στιγμή που οι επενδυτές αναλαμβάνουν πλέον περισσότερα οικονομικά ρίσκα. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει την κατάσταση στην περιοχή. Δυναμικό υπάρχει, όπως και τεχνικά και κανονιστικά ζητήματα, τα οποία πρέπει να επιλυθούν. Χρειάζεται αξιοπιστία και σταθερότητα, πρέπει να κινηθούμε προς πιο βιώσιμες ΑΠΕ» σημείωσε ο κ. Matkiwsky. 

Τα εμπόδια, οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες στον δρόμο της ενεργειακής μετάβασης

Αθήνα, 05 Ιουλίου 2024 – Προσεκτικά και ταχύτερα βήματα απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, εν μέσω διεθνών προκλήσεων και εγγενών προβλημάτων της ελληνικής αγοράς ενέργειας. Αυτό επισημάνθηκε  στο πλαίσιο του 13ου Athens Energy Summit, που πραγματοποιείται στις 4 και 5 Ιουλίου στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία.  

Σύμφωνα με την Έλενα Αθουσάκη, Chief Sustainability Officer του Ομίλου Motor Oil, η μεγαλύτερη πρόκληση για τις εταιρείες έγκειται στο πώς θα εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες της ενεργειακής μετάβασης. «Σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι μεταβαλλόμενο. Δεν υπάρχουν υποδομές, δεν υπάρχει αγορά για εναλλακτικά καύσιμα, όπως το υδρογόνο» ανέφερε η κυρία Αθουσάκη. 

Στη συζήτηση που συντόνισε ο δημοσιογράφος του τηλεοπτικού σταθμού ANT1, Νίκος Ρογκάκος, η κυρία Αθουσάκη μίλησε για απρόβλεπτους παράγοντες, όπως η έκτακτη εισφορά που επέβαλε αιφνιδίως η κυβέρνηση στα διυλιστήρια, λέγοντας ότι αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να πάνε στην έρευνα για την ενεργειακή μετάβαση. Όπως είπε η κυρία Αθουσάκη, αν κάποιος ασχολείται μόνο με τα εναλλακτικά καύσιμα δεν μπορεί να βρει χρηματοδότηση. «Πρέπει να δεις ποια θα είναι στο μέλλον η αγορά για τα καύσιμα αυτά.  Κοιτάς τα ρίσκα, τις ευκαιρίες και την επίδραση μιας επένδυσης. Πρόκειται για δύσκολη εξίσωση» υπογράμμισε η Chief Sustainability Officer του Ομίλου Motor Oil.

O Δρ. Σπύρος Κιαρτζής, Διευθυντής Νέων Τεχνολογιών και Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας της HELLENiQ ENERGY υπογράμμισε ότι καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για την ενεργειακή μετάβαση του ομίλου εν μέσω πολλών δυσκολιών. «Θα θέλαμε μια ομαλή εφοδιαστική αλυσίδα, αλλά έχουμε διαταραχές παντού. Θα θέλαμε ελεύθερο εμπόριο, αλλά έχουμε κυρώσεις και περιορισμούς. Θα θέλαμε ανταγωνισμό, αλλά δεν είναι εύκολο, ειδικά στην περιοχή μας, που έχουν εντελώς διαφορετικό ρυθμιστικό πλαίσιο η Μέση Ανατολή ή η Τουρκία. Θα θέλαμε φθηνό χρήμα, αλλά έχουμε πληθωρισμό» είπε ο κ. Κιαρτζής, εξηγώντας ότι η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος ξεκίνησε σαν σπριντ αλλά είναι μαραθώνιος και απαιτείται επιπλέον χρόνος. 

Στην Ελλάδα αποτελούν «αγκάθι» και τα δίκτυα, καθώς όλο και περισσότερες ώρες την ημέρα η ενέργεια που παράγεται από τα αιολικά και φωτοβολταϊκα βγαίνει εκτός γιατί δεν αντέχει το δίκτυο. Σύμφωνα με τον κ. Κιαρτζή, αυτή τη στιγμή τα κίνητρα επενδύσεων είναι πολύ μικρότερα από τα ρίσκα που αναλαμβάνουν οι επενδυτές. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα αποτελεί, όπως είπε, επενδυτικό παράδεισο σε σύγκριση με πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μπορεί όμως να προχωρήσει ακόμα καλύτερα.  

Ο Άρης Τσικούρας, Διευθυντής Στρατηγικής για Θέματα Απανθρακοποίησης στον Όμιλο ΤΙΤΑΝ μίλησε για ευκαιρίες που γεννώνται εν μέσω προκλήσεων. «Έχουμε επενδύσει στο πρασίνισμα της ενέργειας στα εργοστάσια μας και κοιτάμε νέες επενδύσεις. Η χρηματοδότηση αποτελεί ένα ζήτημα, κυνηγάμε όμως τις ευκαιρίες» τόνισε ο κ. Τσικούρας.  Χαρακτήρισε απαραίτητες τις βελτιώσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ζήτησε ταχύτερη αδειοδότηση των επενδύσεων και προσέθεσε ότι ενώ υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον στα φωτοβολταϊκά, δεν προχωρούν στο ρυθμό που πρέπει, γι’ αυτό και είναι αναγκαίες οι επενδύσεις στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρισμού. 

Ο Νίκος Μπόζος, Γενικός Διευθυντής Εξαγωγών & Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ (μέλος της Holcim) υπογράμμισε ότι ο ενεργειακός μετασχηματισμός δεν είναι θέμα επιλογής, αλλά επιβίωσης. «Χρειάζονται προσεκτικά βήματα για την ενεργειακή μετάβαση. Θα πρέπει όλοι να επωμιστούμε το ρίσκο που μας αναλογεί» τόνισε ο κ. Μπόζος. Σημείωσε ότι είναι απαραίτητο να γίνουν επενδύσεις για την ανάπτυξη του δικτύου και για την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας. 

Εξήγησε ότι η ελληνική βιομηχανία καλείται να καλύψει σημαντικό κόστος για την προσαρμογή στους στόχους που έχει θέση η Ευρώπη, τη στιγμή που ανταγωνίστριες χώρες, όπως η Τουρκία και η Αλγερία, δεν υπόκεινται στους ίδιους περιορισμούς. Ο κ. Μπόζος αναφέρθηκε επίσης στις επενδύσεις απανθρακοποίησης των μονάδων παραγωγής τσιμέντου του Ομίλου. 

Από την πλευρά του ο Χάρης Τολούμης, Head of Digital Solutions της Siemens A.E., τόνισε ότι  πηγαίνουμε σε έναν κόσμο ηλεκτρικό, με τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια να αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030. «Μας πήρε 100 χρόνια να φτιάξουμε το δίκτυο όπως είναι σήμερα. Τώρα μας ζητούν να φτιάξουμε άλλο ένα τέτοιο δίκτυο μέχρι το 2030, δεν έχουμε όμως ούτε τον χρόνο ούτε τα κονδύλια» εξήγησε ο κ. Τολούμης.  

Σημείωσε ότι με τις εξελίξεις να μεταβάλλονται με μία ταχύτητα μεγαλύτερη από ποτέ, το λογισμικό μπορεί να δώσει διεξόδους σε πολλά προβλήματα. Να παρέχει δεδομένα για τα κτίρια και πληροφορίες για τις παρεμβάσεις που απαιτούνται. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τον κ. Τολούμη, το λογισμικό δύναται να συμβάλει στη βελτίωση του δικτύου, παρέχοντας δεδομένα για το περιθώριο των ΑΠΕ, τους μετασχηματιστές κλπ. Όσον αφορά στη βιομηχανία, ο Head of Digital Solutions της Siemens A.E υποστήριξε ότι μπορούμε να πετύχουμε την ίδια παραγωγή σε λιγότερο χρόνο, να εξασφαλίσουμε καλύτερη ποιότητα στα προϊόντα, αλλά και να εξοικονομήσουμε ενέργεια. 

Στο κάδρο το υδρογόνο και η πυρηνική ενέργεια

Αθήνα, 05 Ιουλίου 2024 – Τα οφέλη από τις επενδύσεις στο υδρογόνο και η ευκαιρία ν’ ανοίξει και στην χώρα μας η συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια βρέθηκαν στο επίκεντρο του 13ου Athens Energy Summit, που πραγματοποιήθηκε στις 4 και 5 Ιουλίου στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία.  

Ο George Christidis, VP Government Relations & International Affairs, Canadian Nuclear Association, χαιρέτισε την πρόσφατη αναφορά του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην ανάγκη επένδυσης της Ευρώπης στην πυρηνική ενέργεια, τονίζοντας ότι η κοινωνία πρέπει να εκπαιδευτεί για όλες τις μορφές ενέργειας. «Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να μπει στη συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Christidis. 

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που συντόνισε ο Αντώνης Σεφερλής, δημοσιογράφος του τηλεοπτικού σταθμού ANT1, ο Christidis  υποστήριξε ότι η πυρηνική ενέργεια αποτελεί έναν από τους παράγοντες τόσο για την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου όσο και για την ενεργειακή ασφάλεια. Εξήγησε ότι η τεχνολογία εξελίσσεται και υπάρχουν πλέον διάφορες πυρηνικές τεχνολογίες, που μπορούν να συμβάλλουν  ανάλογα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Προσέθεσε ότι η κάθε χώρα μπορεί να ορίσει την ενεργειακή της ασφάλεια.  

Ο Σπύρος N. Οικονόμου, Γενικός Διευθυντής Hydrogen Technologies της Eunice, υπογράμμισε ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμη πηγή για να περιορίσουμε την κλιματική κρίση. «Πρέπει να προχωρήσουμε ταυτόχρονα την ενεργειακή, την ψηφιακή και τη βιομηχανική μετάβαση, για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί» σημείωσε ο κ. Οικονόμου. Ανέφερε ότι η Eunice επικεντρώνεται στο υδρογόνο, ξεκινώντας ήδη μια επένδυση στην Κρήτη, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν με τους χαρακτηρισμούς των οδών και τις αδειοδοτήσεις. Εκτίμησε ότι η τιμή του υδρογόνου θα είναι ανταγωνιστική και το εναλλακτικό αυτό καύσιμο θα είναι βιώσιμο. 

Αυτή τη στιγμή πάντως υπάρχει μεγάλο κενό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το οποίο προσπαθεί να καλυφθεί με πρωτοβουλίες όπως αυτή της ευρωπαϊκής τράπεζας υδρογόνου. «Το υδρογόνο θα αποτελέσει μία παράμετρο που δεν θα πρέπει να παραμελήσουμε στην ευρωπαϊκή στρατηγική. Μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης» επεσήμανε ο κ. Οικονόμου.  

Από την πλευρά του ο Νικόλαος Τακάς, Διευθύνων Σύμβουλος του Thermi Venture Capital Management, αναφέρθηκε στα προβλήματα που συναντούν οι επενδυτές στην Ελλάδα, όπως το ανεπαρκές και ασταθές νομικό πλαίσιο, αλλά και οι περικοπές στην ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ. «Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που οι παραγωγοί δεν αποζημιώνονται για τις περικοπές» τόνισε ο κ. Τακάς. 

Αυτός είναι και ο λόγος που η εταιρεία έχει απομακρυνθεί από τις παραδοσιακές ΑΠΕ κι επενδύει σε άλλες πηγές ενέργειας, όπως το βιοαέριο. Παράλληλα, εξετάζει και το υδρογόνο, που βρίσκεται όμως σε πρώιμο στάδιο, καθώς δεν υπάρχει καν νομοθετικό πλαίσιο. «Το υδρογόνο είναι το μέλλον και θα κάνουμε σοβαρές επενδύσεις στον τομέα» είπε ο κ. Τακάς, συμπληρώνοντας ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αποθήκευση ενέργειας, αλλά και για τη βελτίωση των διασυνδέσεων, προκειμένου να μην χάνεται καθημερινά πράσινη ενέργεια. 

Σχετικά με την πυρηνική ενέργεια, εκτίμησε ότι είναι θετική η αναφορά του πρωθυπουργού, όμως απέχουμε πολύ ακόμα. «Υπάρχει ένα ταμπού. Πρέπει να γίνει εκτεταμένη συζήτηση στην κοινωνία, να υπάρξει συναίνεση. Θεωρώ ότι χρειάζονται ακόμα πολλά χρόνια» κατέληξε ο κ. Τακάς.